2024 I, I Na planeti sve više ljudi na Balkanu sve manje: da li je imigracija moguće rešenje?, str. 298-307
|
|
Šta nam indikatori ciljeva održivog razvoja otkrivaju o starijem stanovništvu?
What can the indicators of the sustainable development goals reveal about an older population?
Sažetak
Globalno, ciljevi održivog razvoja mogu da ukažu na kompleksna kretanja u različitim društvenim segmentima koja su određena strateškim okvirima i definisana adekvatnim indikatorima, ali i daju vredne uvide na nacionalnom nivou. Rad ima dvostruk zadatak, da naglasi ciljeve u kojima se javljaju posebni pokazatelji o starijem stanovništvu sa jedne strane, odnosno da se ukaže na mogućnosti proširivanja indikatora o starijima u nepokrivenim oblastima. Korišćeni su zvanični izvori podataka koje publikuje Republički Zavod za Statistiku, prema kojima je je 2022. godine praćeno 125 indikatora okviru 17 ciljeva. Analiza je pokazala da se indikatori koji eksplicitno prepoznaju starije stanovništvo javljaju u oblastima 1) okončati siromaštvo 2) okončati glad 3) rodna ravnopravnost 10) smanjenje nejednakosti 17) partnerstvo. Kao rezultati se izdvajaju zaključci da je starije žene dugoročno pod većim rizikom od siromaštva, ali da je detektovano dalje pogoršanje koje je posledica povećanja stope rizika od siromaštva među muškim stanovništvom. Iako se usmerava pažnja na nutritivne potrebe i kod starijih lica, u izveštajima ne postoji pokazatelj kojim se meri. U okviru trećeg cilja koji se fokusira na blagostanje, nijedan indikator ne daje direktne informacije o starijem stanovništvu, iako postoji prostor da se u okviru podataka o incidenciji tuberkuloze i stopama smrtnosti od različitih bolesti prikažu pokazatelji i za starije stanovništvo. U okviru ciljeva koji se odnose na dostizanje rodne ravnopravnosti, markirana je starost žena od 18 do 74 godina koje su bile izložene različitim vidovima nasilja. Smanjenje nejednakosti kroz promovisanje socijalne, ekonomske i političke inkluzije je mereno indikatorom koji ukazuje da je kod starijeg stanovništva došlo do značajnog udaljavanja od cilja. Zaključak je da postoji neujednačenost između značaja rastućeg segmenta starijeg stanovništva i dostupnih pokazatelja o karakteristikama starije populacije, kao i da bi dodavanje novih pokazatelja koji se fokusiraju na ovu starosnu grupu osvetlilo bitne zanemarene nijanse.
Abstract
Globally, the sustainable development goals that are determined by strategic frameworks and defined by adequate indicators can reveal complex trends in various social segments, but also provide valuable insights at the national level. The paper has a dual objective, to emphasize the goals in which special indicators on the older population already appear, and to indicate the possibility of expanding indicators on the older population in uncovered areas. Official sources of data published by the Statistical Office of the Republic of Serbia were used, according to which 125 indicators within 17 goals were monitored in 2022. The analysis showed that the indicators that explicitly recognize the elderly population exist in the areas of 1) no poverty 2) no hunger 3) gender equality 10) reducing inequality 17) partnerships for the goals. The results highlight that older women are at a higher risk of poverty in the long term, but that present deterioration was detected as a result of the increase in the at-risk-of-poverty rate among the male population. Although attention is directed to the nutritional needs of the elderly, there is no indicator in the reports to measure it. Within the third goal, which focuses on well-being, no indicators provide direct information about the elderly population, although there is room to present indicators for the elderly population within the data on tuberculosis incidence and mortality rates from various diseases. As part of the goals related to achieving gender equality, the age of women from 18 to 74 years who were exposed to various types of violence was marked. The reduction of inequality through the promotion of social, economic and political inclusion is measured by an indicator pointing that the older population has moved significantly away from the goal. The conclusion is that there is a disparity between the importance of the growing segment of the older population and the available indicators on their characteristics, and that the addition of new indicators focusing on this age group would shed light on important neglected nuances.
|